TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ NHÀ Ở CHI TIẾT 2024

Thiết kế nhà ở không chỉ đơn thuần là một công việc sáng tạo mà còn là một quá trình phải tuân thủ nhiều tiêu chuẩn để đảm bảo rằng không gian sống được xây dựng an toàn, tiện nghi và đáp ứng đầy đủ nhu cầu của gia đình. Dưới đây là một số tiêu chuẩn thiết kế nhà ở cơ bản mà các kiến trúc sư và nhà thiết kế nhà ở cần phải tuân thủ.

1. Tiêu chuẩn xây dựng

Các tiêu chuẩn xây dựng được quy định nhằm đảm bảo rằng nhà ở được xây dựng đúng quy trình và đáp ứng các tiêu chí an toàn cần thiết. Các tiêu chuẩn về xây dựng được quy định trong quy chuẩn về thiết kế nhà ở, tài liệu kỹ thuật mô tả các quy định, tiêu chuẩn, quy trình và yêu cầu kỹ thuật về thiết kế nhà ở. Những quy chuẩn thiết kế nhà ở thường được đưa ra bởi các cơ quan chức năng, tổ chức, hiệp hội chuyên ngành hoặc các công ty tư vấn thiết kế. Các quy chuẩn này thường được sử dụng như là một cơ sở để đưa ra quyết định thiết kế và đảm bảo rằng các công trình xây dựng nhà ở đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật và quy định pháp luật. Quy chuẩn này được đưa ra nhằm đảm bảo rằng các công trình xây dựng nhà ở đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn, bền vững và tiết kiệm năng lượng, đồng thời đảm bảo sự thoải mái, tiện nghi và phù hợp với nhu cầu của gia đình.

Quy chuẩn thiết kế nhà ở có thể tham khảo thông qua Bộ luật xây dựng năm 2014, Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4451:2012 về nhà ở. Đối với nhà ở, yêu cầu thiết kế phải đảm bảo sự bền vững, tiện nghi, an toàn khi sử dụng phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu, xã hội, đáp ứng yêu cầu về an toàn và đảm bảo yêu cầu tiếp cận với người khuyết tật theo các quy định hiện hành. 

1.1. Kết cấu và vật liệu

Kết cấu và vật liệu xây dựng cần đảm bảo chắc chắn, an toàn và bền vững trong thời gian dài. Vật liệu được sử dụng để xây dựng nhà ở cần đảm bảo tính an toàn, bền vững và thẩm mỹ. Các quy định về vật liệu bao gồm các yêu cầu về độ bền, độ bền mài mòn, khả năng chịu lực, khả năng chịu nước, khả năng chống cháy, khả năng cách âm, cách nhiệt và khả năng chống ẩm.

Ngoài ra, các tiêu chuẩn kỹ thuật được áp dụng trong thiết kế nhà ở cần đảm bảo tính an toàn, bền vững và hiệu quả. Các tiêu chuẩn này bao gồm các yêu cầu về kích thước, độ dày, khoảng cách, cách lắp đặt và các yêu cầu kỹ thuật khác.

1.2. Hệ thống điện và nước 

Hệ thống điện và nước cần được thiết kế và lắp đặt đúng cách, đảm bảo an toàn, đáp ứng công suất sử dụng và tiết kiệm năng lượng. Một số tiêu chuẩn an toàn và bảo vệ môi trường liên quan đến lắp đặt và sử dụng hệ thống điện bao gồm tiêu chuẩn của Tổ chức Tiêu chuẩn Hóa Quốc tế (ISO) và của Viện Tiêu chuẩn và Đo lường Việt Nam (STAMEQ). Ngoài ra, cần tuân thủ các quy định về cách lắp đặt và sử dụng các thiết bị điện như ổ cắm, công tắc, bảng điều khiển điện.

Hệ thống cấp nước và thoát nước trong nhà cần được thiết kế và lắp đặt đúng tiêu chuẩn của Tổ chức Tiêu chuẩn Hóa Quốc tế và của Bộ Y tế Việt Nam. Nước cấp phải đảm bảo đủ chất lượng để sử dụng cho mục đích sinh hoạt và các mục đích khác. Nước thải cần được xử lý và xả vào đúng địa điểm để đảm bảo không gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người.

1.3. Hệ thống thông gió

Hệ thống thông gió cho nhà ở phải được thiết kế sao cho đảm bảo sự thoáng mát, tươi sáng và độ ẩm trong nhà vừa phải. Tỷ lệ diện tích các lỗ thông gió so với diện tích sàn nhà phải đạt mức tối thiểu được quy định trong các quy chuẩn xây dựng. Theo đó, diện tích lỗ thông gió cho phòng ngủ phải tối thiểu là 0,03 m²/m³, phòng khách và phòng sinh hoạt chung phải tối thiểu là 0,25 m². 

Việc lắp đặt các ống thông kí, điều hòa không được ảnh hưởng đến mỹ quan chung của khu vực, ảnh hưởng đến các căn hộ xung quanh.

2. Tiêu chuẩn về diện tích

Diện tích đất xây dựng phải đảm bảo đủ cho việc xây dựng các công trình phục vụ cho nhà ở, bao gồm nhà, đường đi, sân vườn, nhà xe, bể phốt, hố ga, hệ thống thoát nước,… Diện tích đất xây dựng tối thiểu thường được quy định tùy theo vùng địa lý và mục đích sử dụng.

Khu đất xây dựng cần đảm bảo một số nguyên tác bao gồm phải phù hợp với quy hoạch của độ thị hoặc khu dân cư, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ và không được xây dựng trong các khu vực nguy cơ sạt lở, lũ quét, ngập úng và có nguy cơ ô nhiễm. 

Mỗi loại nhà ở khác nhau sẽ có một quy định về mật độ xây dựng, tức là tỷ lệ diện tích đất xây dựng trên đất sử dụng. Bạn có thể tham khảo quy chuẩn này thông qua Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất và quản lý đô thị, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13, Thông tư số 16/2014/TT-BXD ngày 29/12/2014 của Bộ Xây dựng hướng dẫn về mật độ xây dựng, chiều cao tối đa và khoảng cách giữa các công trình xây dựng. Ngoài ra, còn phải tham khảo quy định chi tiết của chính quyền địa phương nơi xây dựng để có được thiết kế nhà ở hợp lý nhất. 

3. Tiêu chuẩn về phong thủy

Phong thủy là một yếu tố quan trọng trong thiết kế nhà ở. Các tiêu chuẩn phong thủy bao gồm cách sắp xếp phòng, hướng nhà, vị trí cửa chính, cửa sổ và cách bố trí nội thất để tạo ra một không gian sống cân bằng và hài hòa. Một số yếu tố cần lưu ý khi thiết kế nhà ở được liệt kê dưới đây: 

• Hướng nhà cần lựa chọn và tính toán kỹ lưỡng để hài hòa với môi trường xung quanh, đón được ánh sáng và gió tự nhiên. 
• Phòng ngủ nên được đặt ở vị trí yên tĩnh, không ồn ào và không gian thoáng mát. Không nên đặt phòng ngủ ở tầng trệt hoặc gần cửa chính.
• Cửa chính nên được đặt ở vị trí có tầm nhìn rộng và dễ dàng tiếp cận. Không nên đặt cửa chính ở vị trí trước cửa sổ hoặc vị trí chéo.
• Vật dụng trang trí trong nhà nên được chọn một cách cẩn thận để đảm bảo sự hài hòa và cân bằng trong không gian. Nên chọn các vật trang trí mang ý nghĩa phong thủy với gia chủ.

4. Tiêu chuẩn về môi trường và tiết kiệm năng lượng

Những ngày này, tiết kiệm năng lượng trở thành một yêu cầu quan trọng trong thiết kế nhà ở. Các tiêu chuẩn này bao gồm việc sử dụng các vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, thiết kế hệ thống điện và nước tiết kiệm năng lượng. 

Thiết kế nhà ở cần đảm bảo tương thích với môi trường xung quanh và hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường. Việc sử dụng các vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, thiết kế các khu vườn xanh, tận dụng năng lượng tái tạo và hạn chế tiêu thụ năng lượng là những tiêu chuẩn môi trường cần được cân nhắc trong thiết kế nhà ở.

Thiết kế nhà ở cần đảm bảo sử dụng năng lượng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng. Các giải pháp tiết kiệm năng lượng như sử dụng đèn LED, lắp đặt tấm năng lượng mặt trời, cách nhiệt và cách âm cho nhà, v.v. là những yếu tố cần được cân nhắc trong thiết kế nhà ở.

5. Tiêu chuẩn về an toàn

Cuối cùng, tiêu chuẩn an toàn là một yếu tố quan trọng mà không thể bỏ qua trong thiết kế nhà ở. Nhà ở cần được trang bị đầy đủ thiết bị an toàn phòng cháy như bình chữa cháy, báo cháy, đèn thoát hiểm để đảm bảo an toàn cho người sinh sống khi xảy ra sự cố cháy nổ. Các vật liệu và kết cấu được sử dụng trong thiết kế nhà ở cần đáp ứng các yêu cầu về an toàn cháy nổ, cần có khả năng chống cháy và giảm thiểu thiệt hại nếu có sự cố xảy ra.

Ngoài ra, tiêu chuẩn an toàn còn nằm ở kết cấu kiến trúc đảm bảo sự bền vững và chất lượng của công trình, khả năng chống chịu trước các thiên tai có thể xảy ra tại khu vực bố trí nhà ở như bão, lũ lụt, động đất. Những tiêu chuẩn này được quy định trong Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết kế kết cấu chống động đất; bão và lũ lụt; chống địa chấn. 
Những tiêu chuẩn và yếu tố trên đây là chỉ một phần nhỏ trong số những yếu tố cần được cân nhắc trong thiết kế nhà ở để đảm bảo rằng một ngôi nhà được thiết kế và xây dựng đúng cách, an toàn và đáp ứng được nhu cầu của gia đình sử dụng. Những tiêu chuẩn thiết kế nhà ở này có thể khác nhau tùy theo địa phương và quy định pháp luật, do đó, khi thiết kế nhà ở, bạn nên tìm hiểu kỹ các quy định và tiêu chuẩn tại địa phương để đảm bảo rằng ngôi nhà được xây dựng đúng cách, an toàn và đáp ứng được nhu cầu của gia đình sử dụng.

Bài viết liên quan