CÁC TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ NHÀ XƯỞNG THEO QUY ĐỊNH CỦA BỘ XÂY DỰNG

Tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng là một yếu tố quan trọng trong quá trình xây dựng và phát triển các khu công nghiệp tại Việt Nam. Việc tuân thủ các quy định pháp luật trong thiết kế nhà xưởng là một điều kiện tiên quyết để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho hoạt động sản xuất.

1. Quy định về tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng công nghiệp

1.1. Kích thước của nhà xưởng 

Kích thước của nhà xưởng phải được thiết kế để đảm bảo rằng toàn bộ thiết bị, máy móc và người lao động đều có đủ không gian để hoạt động một cách an toàn và hiệu quả. Kích thước cần được xác định dựa trên số lượng và loại máy móc và thiết bị sẽ được sử dụng trong nhà xưởng, được thể hiện trong hồ sơ thiết kế nhà xưởng. Tham khảo thiết kế kích thước nhà xưởng trong quy định Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3904 :1984.

1.2. Kết cấu nền và móng

Nền và móng là yếu tố quan trọng đối với mỗi công trình, đặc biệt là đối với công trình nhà xưởng công nghiệp. Thiết kế nền và móng cần tuân thủ các yêu cầu tính toán về tải trọng, ảnh hưởng của địa chất và thủy văn đến công trình theo quy định Tiêu chuẩn Việt Nam về tải trọng và tác động TCVN 2737: 1995. 

Cao độ của mặt nền được yêu cầu thiết kế thấp hơn mặt trên của móng. Trong trường hợp nền đất xây dựng yếu, cần có những phương pháp xử lý thích hợp. Thiết kế móng nhà xưởng và các công trình ngầm phải được thiết kế phù hợp với kết cấu đất nền, đồng thời cũng phải tính đến mật độ và kết cấu công trình trên khu đất xây dựng. Thiết kế nền nhà xưởng cần theo nhu cầu của công ty và điều kiện công nghệ, các kết cấu thường được dùng như nền bê tông, bê tông cốt thép, bê tông chịu ăn mòn hóa chất, nền thép,…

1.3. Độ dốc mái và cửa mái

Theo quy định TCVN 4604:2012, phần mái lợp của nhà xưởng phải đảm bảo đủ độ dốc, phụ thuộc vào vật liệu thiết kế. Đối với mái lợp bê tông cốt thép, độ đốc nằm trong khoảng 5-8%, đối với mái lợp xi măng amiăng độ dốc mái từ 30-40%. 

Đối với các nhà xưởng sản xuất sinh nhiệt, hơi hoặc khí độc cần bố trí cửa mái thông gió, có thể lắp tấm chắn gió để tăng hiệu ứng đối lưu và hút gió. 

1.4. Cửa và cửa sổ

Cửa và cửa sổ của nhà xưởng phải được thiết kế để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người lao động. Cửa và cửa sổ trong quy trình thiết kế nhà xưởng cần tận dụng tối đa để giảm thiểu sự cố mắc kẹt và đảm bảo thông gió và chiếu sáng tự nhiên tốt nhất. 

Theo tiêu chuẩn Việt Nam về xí nghiệp công nghiệp TCVN 4604:2012, đối với cửa ra vào có yêu cầu theo hướng dẫn thiết kế nhà xưởng phải có kích thước lớn hơn kích thước của phương tiện vận tải đi qua tối thiểu 0,20 m theo chiều cao và theo chiều rộng là 0,5 m. Cửa ra vào phải được thiết kế mở ra phía ngoài. Về thiết kế cửa sổ, với độ cao thấp hơn 2,4 m kể từ mặt sàn yêu cầu phải lắp cửa sổ đóng mở được, và cao hơn 2,4 m yêu cầu khung cố định. 

1.5. Hệ thống đèn chiếu sáng

Hệ thống đèn chiếu sáng phải được thiết kế để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người lao động, đảm bảo đầy đủ điều kiện ánh sáng khi làm việc. Độ sáng của hệ thống đèn phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và đảm bảo rằng toàn bộ khu vực trong nhà xưởng đều được chiếu sáng đều và đủ, đảm bảo theo TCVN 7114:2008. 

1.6. Hệ thống thoát khí và thông gió

Hệ thống thoát khí và thông gió phải được thiết kế để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người lao động, căn cứ vào điều kiện làm việc của người lao động và yêu cầu công nghệ của công trình. Hệ thống thông gió phải đảm bảo rằng không khí trong nhà xưởng luôn được thay thế để đảm bảo không khí trong lành cho người lao động và giảm thiểu nguy cơ nhiễm độc hóa học theo quy định Tiêu chuẩn Việt Nam về thông gió TCVN 5687:2010, cũng như Tiêu chuẩn về nhà sản xuất TCVN 4604:2012. 

1.7. Hệ thống chống cháy nổ

Hệ thống chống cháy nổ phải được thiết kế để đảm bảo an toàn cho người lao động và giảm thiểu nguy cơ cháy nổ. Hệ thống này phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và phải được kiểm tra và bảo trì thường xuyên để đảm bảo tính hiệu quả của nó. Bố trí của các hệ thống phòng cháy chữa cháy và vật liệu công trình phù hợp với từng khu vực có nguy cơ cháy nổ được quy định trong Tiêu chuẩn quốc gia về Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình TCVN 2622 :1995.

1.8. Hệ thống điện

Hệ thống điện trong nhà xưởng phải được thiết kế để đảm bảo an toàn cho người lao động và máy móc, tuân theo yêu cầu công nghệ và các quy định có liên quan. Điện áp và dòng điện phải được xác định để đảm bảo hệ thống điện hoạt động đúng cách và giảm thiểu nguy cơ chập điện. THiết bị hệ thống điện cho nhà xưởng cần áp dụng các hệ phân phối như tủ điện, bảng phân phối điện cho từng khu vực riêng biệt. Yêu cầu lắp đặt nối đất cho các thiết bị điện trong nhà xưởng phải tuân theo Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 319 : 2004, đồng thời tính toán tác động của gió bão đến mạng lưới dây tải điện và các thiết bị điện ngoài trời theo TCVN 2737: 1995.

1.9. Hệ thống cấp và thoát nước

Hệ thống thoát nước phải được thiết kế để đảm bảo rằng nước được thoát ra ngoài một cách an toàn và hiệu quả. Hệ thống này phải đảm bảo rằng nước không bị dồn lại trong nhà xưởng và giảm thiểu nguy cơ ngập lụt.

1.10. Hệ thống thoát khí

Hệ thống thoát khí phải được thiết kế để đảm bảo an toàn cho người lao động và giảm thiểu nguy cơ nhiễm độc hóa học. Hệ thống này phải đảm bảo rằng các khí độc được thoát ra ngoài một cách an toàn và hiệu quả.

2. Ý nghĩa của việc tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng

Việc tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng công nghiệp có ý nghĩa rất quan trọng đối với các hoạt động sản xuất trong khu công nghiệp. Đáp ứng các tiêu chuẩn thiết kế sẽ giúp thu hút các nhà đầu tư và công ty sản xuất. Những nhà xưởng được thiết kế đúng tiêu chuẩn không chỉ giúp các doanh nghiệp đảm bảo các yêu cầu sản xuất mà còn giúp tạo nên môi trường làm việc an toàn và thuận tiện, góp phần tăng cường hiệu quả sản xuất và cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Ngoài ra, còn giúp tăng hiệu quả sản xuất và giảm chi phí vận hành khi mà các thiết bị và hệ thống được thiết kế đúng tiêu chuẩn sẽ hoạt động tốt hơn và tiết kiệm năng lượng hơn và tránh các rủi ro như sập đổ, cháy nổ hoặc gây ô nhiễm môi trường.

Trên cơ sở đó, việc tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng công nghiệp cũng góp phần trong việc đảm bảo an toàn và an ninh quốc gia. Việc xây dựng nhà xưởng không tuân thủ đúng tiêu chuẩn thiết kế có thể gây ra các vấn đề an ninh, an toàn trong việc sản xuất và lưu trữ hàng hoá. Những nhà xưởng được thiết kế đúng tiêu chuẩn sẽ giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và các tác động tiêu cực đến môi trường, đảm bảo sự phát triển bền vững và góp phần bảo vệ sức khỏe của cộng đồng.

Vì vậy, các tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng đã được quy định rõ ràng trong pháp luật Việt Nam, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả  trong sản xuất, bảo vệ môi trường và đáp ứng các yêu cầu kinh doanh của các doanh nghiệp. 

Trên đây là một số tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng quan trọng mà bạn cần phải hiểu để đảm bảo rằng nhà xưởng được thiết kế đúng cách. Chúng tôi hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp bạn có được một cái nhìn tổng quan về những yếu tố cần thiết để xây dựng một nhà xưởng an toàn và hiệu quả. Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này không chỉ đảm bảo an toàn cho người lao động mà còn tăng tính hiệu quả của nhà xưởng và giảm thiểu chi phí bảo trì.

Nếu bạn đang lên kế hoạch xây dựng một nhà xưởng, hãy đảm bảo rằng bạn đã tìm hiểu về các tiêu chuẩn thiết kế hoặc là hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia từ Kiến Trúc Trí Việt.